ശ്രീലങ്കയില് പ്രക്ഷോഭം 100 ദിവസം പിന്നിട്ടു; പ്രസിഡന്റ് തെരഞ്ഞെടുപ്പ്, അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ച് റനില് വിക്രമസിംഗെ

സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയെ തുടര്ന്ന് ശ്രീലങ്കയില് രാജപക്സെ സര്ക്കാരിനെതിരേ തലസ്ഥാനമായ കൊളംബോയിലെ ഗാള് ഫേസില് ജനകീയ പ്രക്ഷോഭം തുടങ്ങിയിട്ട് നൂറുദിവസം പിന്നിട്ടിരിക്കുകയാണ്. മഹിന്ദ രാജപക്സെയെ പ്രധാനമന്ത്രിസ്ഥാനത്തുനിന്നും ഗോതാബയ രാജപക്സെയെ പ്രസിഡന്റ് സ്ഥനത്തുനിന്നും പുറത്താക്കിയിട്ടും സമരക്കാര് പിന്മാറിയിട്ടില്ല.

പ്രധാനമായും ഫേസ്ബുക്ക്, ട്വിറ്റര്, ടിക് ടോക്ക് തുടങ്ങിയ സാമൂഹ്യമാധ്യമങ്ങളിലുടെയാണ് രാജപക്സെയെ പുറത്താക്കാനുള്ള കാമ്പെയ്ന് ആരംഭിച്ചത്. ശ്രീലങ്കയില് പലപ്പോഴായി ഉണ്ടായിരുന്ന വംശീയ വിഭജനങ്ങള് കൂടുതല് പേരെ ഇതിലേക്ക് ആകര്ഷിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു. ഏപ്രില് 9 ന്, പതിനായിരക്കണക്കിന് ആളുകള് രാജപക്സെയുടെ ഓഫീസിന് മുന്നില് പ്രതിഷേധിച്ചു. രണ്ട് ദിവസത്തെ പ്രതിഷേധമായാണ് ഇത് ആരംഭിച്ചത് എന്നാല് സംഘാടകരുടെ പ്രതീക്ഷകളേക്കാള് വളരെ വലിയ ജനക്കൂട്ടം അവിടെ തുടരാന് തീരുമാനിക്കുകയായിരുന്നു.
ഏതെങ്കിലും രാഷ്ട്രീയപ്പാര്ട്ടിയുടെയോ സംഘടനകളുടെയോ നേതൃത്വമില്ലാതെയാണ് ശ്രീലങ്കയില് പ്രതിഷേധം രൂപപ്പെട്ടത്. ഗോതാബയയുടെ രാജിയാവശ്യപ്പെട്ടുള്ള സാമൂഹികമാധ്യമ പ്രചാരണം ജനകീയ മുന്നേറ്റമായി മാറുകയായിരുന്നു. പിന്നീട് പലഘട്ടങ്ങളിലായി പ്രതിപക്ഷ പാര്ട്ടികളും സെലിബ്രിറ്റികളും സമരത്തിന് പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ച് രംഗത്തെത്തിയിട്ടുണ്ട്.
ജൂലൈ 20 ന് നടക്കാനിരിക്കുന്ന പ്രസിഡന്റ് തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നോടിയായി നിലവില് രാജ്യത്ത് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചിരിക്കുകയാണ്. അടിയന്തര ചട്ടങ്ങള് പ്രകാരം, ഏത് സ്ഥലവും പരിശോധിക്കാനും താമസക്കാരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യാനും ആയുധങ്ങള് പിടിച്ചെടുക്കാനും സുരക്ഷാ സേനയ്ക്ക് അധികാരമുണ്ട്. ''അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചത് ഉചിതമാണ്, പൊതു സുരക്ഷ, പൊതു ക്രമത്തിന്റെ സംരക്ഷണം, അവശ്യ വിതരണങ്ങളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും പരിപാലനം എന്നിവയുടെ താല്പ്പര്യങ്ങള് കണക്കിലെടുത്ത്,'' ഗസറ്റ് വിജ്ഞാപനം പറയുന്നു.
1948ല് സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷമുള്ള രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും മോശമായ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയെ തന്റെ സര്ക്കാര് കൈകാര്യം ചെയ്തതില് വ്യാപകമായ പ്രതിഷേധങ്ങള്ക്കിടയില് ഗോതബയ രാജപക്സെ കഴിഞ്ഞയാഴ്ച രാജിവച്ചതിനെത്തുടര്ന്ന് ആ സ്ഥാനത്തേക്ക് നിയമിതനായ ആക്ടിംഗ് പ്രസിഡന്റ് റനില് വിക്രമസിംഗെയാണ് വിജ്ഞാപനം പുറപ്പെടുവിച്ചത്.
രാജപക്സെ പണം തട്ടിയെന്നും സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ തെറ്റായി കൈകാര്യം ചെയ്തെന്നും ആരോപിച്ച് മാസങ്ങളോളം പ്രതിഷേധക്കാര് രാജപക്സയുടെ രാജി ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. രാഷ്ട്രീയമായി ശക്തരായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബത്തിലെ എല്ലാ അംഗങ്ങളും പൊതുജന സമ്മര്ദത്തെത്തുടര്ന്ന് രാജിവയ്ക്കാന് നിര്ബന്ധിതരായപ്പോള്, രാജപക്സെ അധികാരത്തില് ഉറച്ചുനില്ക്കുകയായിരുന്നു.
ജൂലൈ 9 ന് ലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകള് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീടും ഓഫീസും വിക്രമസിംഗെയുടെ ഔദ്യോഗിക വസതിയും കൈയടക്കിയ ശേഷം, ജൂലൈ 13 ന് രാജപക്സെ സ്ഥാനമൊഴിയാന് സമ്മതിച്ചിരുന്നു. അറസ്റ്റ് ഭയന്ന് രാജിവയ്ക്കുന്നതിന് മണിക്കൂറുകള്ക്ക് മുമ്പ് തന്നെ അദ്ദേഹം മാലിദ്വീപിലേക്ക് കടന്നിരുന്നു. അടുത്ത ദിവസം, രാജപക്സെയും ഭാര്യ അയോമയും അവരുടെ രണ്ട് അംഗരക്ഷകരും മാലിദ്വീപില് നിന്ന് സിംഗപ്പൂരിലേക്ക് പറന്നു. അവിടെ നിന്ന് രാജപക്സെ സ്പീക്കര് മഹിന്ദ യാപ്പ അബേവര്ധനയ്ക്ക് രാജിക്കത്ത് ഇമെയില് ചെയ്യുകയായിരുന്നു.
വിദേശനാണ്യ ശേഖരത്തിന്റെ അഭാവം രാജ്യത്ത് ഇന്ധനം, ഭക്ഷണം, മരുന്ന് എന്നിവയുടെ അവശ്യ ഇറക്കുമതി പരിമിതമായിരുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ പണപ്പെരുപ്പ നിരക്ക് ജൂണ് മാസത്തില് 54.6% ആയി ഉയര്ന്നപ്പോള് ഭക്ഷ്യ വിലക്കയറ്റം 80% ആയി ഉയര്ന്നു. ഏപ്രിലില് പ്രതിസന്ധി രൂക്ഷമായപ്പോഴാണ് രാജപക്സെയുടെ പാര്ട്ടിയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നവരും സര്ക്കാര് വിരുദ്ധ പ്രകടനക്കാരും തമ്മില് ഏറ്റുമുട്ടലുകളുണ്ടായത്. മെയ് മാസത്തില് 10 പേര് ഏറ്റുമുട്ടലില് കൊല്ലപ്പെട്ടിരുന്നു.
സാമ്പത്തിക തകര്ച്ചയെ തുടര്ന്ന് ഏപ്രിലില് ശ്രീലങ്ക 51 ബില്യണ് ഡോളര് വിദേശ കടം തിരിച്ചടക്കുന്നതില് വീഴ്ച വരുത്തി. ജാമ്യ പാക്കേജിനായി രാജ്യം ഇപ്പോള് അന്താരാഷ്ട്ര നാണയ നിധിയുമായി ചര്ച്ച നടത്തിവരികയാണ്. നിലവില് ശ്രീലങ്കയിലെ നാലിലൊന്ന് ജനങ്ങളും ഭക്ഷ്യക്ഷാമ ഭീഷണിയിലാണെന്ന് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ മുന്നറിയിപ്പ് നല്കിയിട്ടുണ്ട്. 80 ശതമാനത്തിലധികം മെഡിക്കല് സപ്ലൈകളും ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നതിനാല് ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ വിഭവങ്ങളോടെയാണ് ആശുപത്രികള് പ്രവര്ത്തിക്കുന്നതെന്ന് ശ്രീലങ്കന് മെഡിക്കല് കൗണ്സില് വ്യക്തമാക്കിയിരിക്കുന്നത്.