എന്താണ് പരിഹാരം
ഇലക്ട്രോണിക് വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകളുടെ (ഇവിഎം) വോട്ടര്‍ വെരിഫൈഡ് പേപ്പര്‍ ഓഡിറ്റ് ട്രയല്‍ (വിവിപാറ്റ്) അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഓഡിറ്റിലേക്ക് കടന്നതോടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സുതാര്യമല്ലെന്ന പഴിയാണ് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷന്‍ (ഇസിഐ) നേരിട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്. എല്ലാ നിയമസഭാ മണ്ഡലങ്ങളിലും സംസ്ഥാനങ്ങളിലും വോട്ടിങ് യന്ത്രം തകരാറില്ലാതെ പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നുണ്ടോ എന്നറിയാന്‍ അഞ്ചു ഇവിഎമ്മുകളാണ് നിശ്ചയിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഈ ഏകീകൃത സാമ്പിള്‍ സൈസ്, സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കല്‍ സാമ്പിളിന്റെ അടിസ്ഥാന തത്വങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടാത്തതും ഉയര്‍ന്ന പിഴവിലേക്ക് നയിക്കുന്നതുമാണ്. കൂടാതെ ഇവിഎമ്മുകളുടെ വിവിപാറ്റ് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഓഡിറ്റിന് തെരഞ്ഞെടുത്ത സാമ്പിള്‍ സൈസുകളും വിമര്‍ശനം നേരിടുകയാണ്. നിലവില്‍ എല്ലാ വിവിപാറ്റ് വോട്ടര്‍ സ്ലിപ്പുകളും 100% മാനുവലായി(കൈകൊണ്ട്) എണ്ണാനാണ് ആവശ്യപ്പെടുന്നത്.
സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കല്‍ സാമ്പിള്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നു
വിവിപാറ്റ് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഇവിഎമ്മുകളുടെ പ്രവര്‍ത്തനക്ഷമത അളക്കുന്നത് സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കല്‍ ഗുണനിലവാരം അളക്കുന്നത് പോലെ ലളിതമായാണ്. ഇതിനുവേണ്ടി വ്യവസായത്തില്‍ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ‘ലോട്ട് അക്‌സെപ്റ്റന്‍സ് സാമ്പിള്‍ ടെക്‌നിക്ക്്’ ആണ് പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നത്. ഓരോ വോട്ടും പരിശോധിക്കുന്നതിനുപകരം, ക്രമരഹിതമായി ഒരു ചെറിയ കൂട്ടം വോട്ടുകള്‍ ക്രോസ്-ചെക്ക് ചെയ്യുന്നു. ആ ചെറിയ സാമ്പിളില്‍ എല്ലാം നല്ലതാണെന്ന് തോന്നുന്നുവെങ്കില്‍, മുഴുവന്‍ തെരഞ്ഞെടുപ്പും ന്യായമായി നടന്നുവെന്ന് അനുമാനിക്കും. എന്നാല്‍ സാമ്പിളില്‍ പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടെങ്കില്‍, അത് മുഴുവന്‍ വോട്ടിംഗ് പ്രക്രിയയിലെയും പ്രശ്നത്തെ സൂചിപ്പിച്ചേക്കാം. ഒരു വോട്ടിംഗ് മെഷീനും അതിന്റെ എണ്ണവും വോട്ടര്‍ സ്ലിപ്പുകളുടെ മാനുവല്‍ എണ്ണവും തമ്മില്‍ വ്യത്യാസം കാണിക്കുന്നുവെങ്കില്‍, അത് തകരാറുള്ളതായി കണക്കാക്കും. തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നീതിയുക്തമാകണമെങ്കില്‍ ഓരോ വോട്ടിംഗ് മെഷീനും കൃത്യമായി പ്രവര്‍ത്തിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അതിനാല്‍, സാമ്പിളിലെ കേടായ വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകളുടെ സ്വീകാര്യമായ എണ്ണം പൂജ്യമായിരിക്കണം. ക്രമരഹിതമായി തിരഞ്ഞെടുത്ത ഒരു ഗ്രൂപ്പില്‍ നിന്ന് ഒരു വോട്ടിംഗ് മെഷീന്‍ പോലും അതിന്റെ എണ്ണവും വോട്ടര്‍ സ്ലിപ്പുകളുടെ മാനുവല്‍ എണ്ണവും തമ്മില്‍ വ്യത്യാസം കാണിക്കുന്നുവെങ്കില്‍, ആ ഗ്രൂപ്പിലെ മറ്റ് മെഷീനുകളില്‍ നിന്നുള്ള കണക്കുകള്‍ വിശ്വാസത്തിലെടുക്കാന്‍ കഴിയില്ല. തെരെഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം കൃത്യമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന്‍ ബാക്കിയുള്ള മെഷീനുകളില്‍ നിന്ന് എല്ലാ വോട്ടര്‍ സ്ലിപ്പുകളും നേരിട്ട് എണ്ണേണ്ടതുണ്ട്. ഇത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തില്‍ വിവിപാറ്റ് എണ്ണത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തില്‍ മാത്രമേ തെരെഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം പ്രഖ്യാപിക്കാവൂ.
അതിനാല്‍, ഇവിഎമ്മുകളുടെ വിവിപാറ്റ് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഓഡിറ്റില്‍ മൂന്ന് അവശ്യ ഘടകങ്ങള്‍ ഉണ്ട്. (എ) സ്റ്റാറ്റിസ്റ്റിക്കല്‍ സാമ്പിള്‍ എടുക്കുന്ന ഇവിഎമ്മുകളിലെ ‘ജനസംഖ്യ’യുടെ വ്യക്തമായ നിര്‍വ്വചനം. ഒരു അസംബ്ലി നിയോജക മണ്ഡലത്തിലോ, ഒരു പാര്‍ലമെന്റ് മണ്ഡലത്തിലോ, ഒരു സംസ്ഥാനം മൊത്തത്തിലോ, ഇന്ത്യ മൊത്തത്തിലോ, ഒരു സംസ്ഥാനത്തിനകത്തെ ഒരു പ്രദേശത്തിലോ (അല്ലെങ്കില്‍ ജില്ലകളുടെ കൂട്ടത്തിലോ) മറ്റേതെങ്കിലും സ്ഥലത്തോ വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്ന എല്ലാ ഇവിഎമ്മുകളും ആകാം. ആ പ്രദേശത്തെ വോട്ടിംഗ് പ്രക്രിയയുടെ ന്യായമായ സാമ്പിള്‍ ഓഡിറ്റ് പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന്‍ ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ജനസംഖ്യാ വലുപ്പം (N) നമ്മള്‍ ‘ജനസംഖ്യ’ എങ്ങനെ നിര്‍വചിക്കുന്നു എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ച് വ്യാപകമായി വ്യത്യാസപ്പെടാം.
(ബി) കൂടുതല്‍ സമയം ചിലവഴിക്കാതെ കൃത്യത ഉറപ്പാക്കാന്‍ എത്ര മെഷീനുകള്‍ പരിശോധിക്കണമെന്ന് കണ്ടെത്തേണ്ടതുണ്ട്. ഇതാണ് സാമ്പിള്‍ വലുപ്പം (n). ഇത് സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കനുസരിച്ച് വിശ്വസനീയമാകാന്‍ പര്യാപ്തമായിരിക്കണം, പക്ഷേ പ്രായോഗികമാകാന്‍ കഴിയുന്നത്ര ചെറുതായിരിക്കണം. (സി) മെഷീന്റെ എണ്ണവും വോട്ടര്‍ സ്ലിപ്പുകളുടെ മാനുവല്‍ എണ്ണവും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം പോലെ സാമ്പിളില്‍ എന്തെങ്കിലും പ്രശ്നങ്ങള്‍ കണ്ടെത്തിയാല്‍, അതിനെ അവഗണിക്കാന്‍ കഴിയില്ല. എല്ലാം കൃത്യമാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന്‍, ആ പ്രദേശത്തെ ബാക്കി മെഷീനുകളില്‍ നിന്ന് എല്ലാ വോട്ടര്‍ സ്ലിപ്പുകളും നേരിട്ട് എണ്ണേണ്ടതുണ്ട്.
എന്നിരുന്നാലും, അതിന്റെ സാമ്പിള്‍ വലുപ്പവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ‘ജനസംഖ്യ’ ഇലക്ഷന്‍ കമ്മീഷന്‍ വ്യക്തമാക്കിയിട്ടില്ല. ഇത് എങ്ങനെയാണ് അതിന്റെ സാമ്പിള്‍ വലുപ്പത്തില്‍ എത്തിയതെന്ന് വിശദീകരിച്ചിട്ടുമില്ല. മെഷീന്‍ എണ്ണവും വോട്ടര്‍ സ്ലിപ്പുകളുടെ മാനുവല്‍ എണ്ണവും തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം പോലെ സാമ്പിളില്‍ എന്തെങ്കിലും പ്രശ്‌നം കണ്ടെത്തിയാല്‍ എങ്ങനെ പരിഹരിക്കുമെന്നോ, കൈകാര്യം ചെയ്യുമെന്നോ ഇതുവരെയും വിശദമാക്കിയിട്ടില്ല. കൂടാതെ പൊരുത്തക്കേടുകള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്ത കേസുകള്‍ മറച്ചുവെക്കുകയും ചെയ്തു. ഇവിഎമ്മുകള്‍ക്കായുള്ള ഒരു വിവിപാറ്റ്-അധിഷ്ഠിത ഓഡിറ്റ് സിസ്റ്റം മൂന്ന് കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് വ്യക്തമായിരിക്കണം: ഏത് വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകളാണ് പരിശോധിക്കുന്നത്, അവയില്‍ എത്രയെണ്ണം പരിശോധിച്ചു, ഒരു പ്രശ്‌നമുണ്ടായാല്‍ എന്ത് സംഭവിക്കും. ഇത്തരം കാര്യങ്ങളില്‍ വ്യക്തതയില്ലാത്ത പക്ഷം ഈ സംവിധാനം നീതിയുക്തമായ തെരെഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയക്ക് ആശങ്ക ഉണ്ടാക്കിയേക്കാം.
എന്താണ് പരിഹാരം
സാമ്പിള്‍ വലുപ്പങ്ങള്‍ കാര്യക്ഷമമായി ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു മാര്‍ഗം പരിശോധിക്കാം. വലിയ സംസ്ഥാനങ്ങളെ ചെറിയ പ്രദേശങ്ങളായി വിഭജിക്കാം, ഓരോന്നിലും ഏകദേശം 5,000 വോട്ടിംഗ് മെഷീനുകള്‍ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഓഡിറ്റിനുള്ള ‘ജനസംഖ്യ’ ആയി ഒരു പ്രദേശത്തെ എല്ലാ മെഷീനുകളും കണക്കാക്കുന്നു. ഓരോ പ്രദേശത്തും കൈകാര്യം ചെയ്യാവുന്ന മെഷീനുകളുടെ എണ്ണം നോക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കാന്‍ ഇത് സഹായിക്കുന്നു. ചെറിയ മേഖലകളില്‍ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലൂടെ, സാമ്പിളില്‍ കൂടുതല്‍ കൃത്യത പുലര്‍ത്താനും ഓഡിറ്റ് സംസ്ഥാനം മുഴുവന്‍ ഫലപ്രദമായി ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനും കഴിയും. ഒരു വലിയ ടാസ്‌ക്കിനെ ചെറുതും കൂടുതല്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യാവുന്നതുമായ ഭാഗങ്ങളായി വിഭജിക്കുന്നതുപോലെയാണിത്.
ഒരു മേഖലയില്‍ ശരാശരി 20 നിയമസഭാ മണ്ഡലങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകും. ആവശ്യമുള്ള സാമ്പിള്‍ വലുപ്പം 438 ആണ്, ഓരോ അസംബ്ലി നിയോജക മണ്ഡലത്തിലെയും ഇവിഎം-കളുടെ ശരാശരി എണ്ണം 22 ആണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, 1,50,000 ഇവിഎം-കള്‍ ഉള്ള ഉത്തര്‍പ്രദേശിനെ ഏകദേശം 5,000 ഇവിഎം-കള്‍ വീതമുള്ള 30 മേഖലകളായി തിരിക്കാം. തകരാറിലായ ഇവിഎം തിരിയുന്ന സാഹചര്യത്തില്‍, ശേഷിക്കുന്ന ഇവിഎമ്മുകളുടെ വിവിപാറ്റ് സ്ലിപ്പുകള്‍ എണ്ണുന്നത് ഈ മേഖലയില്‍ മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തും. ഈ രീതി സ്ഥിതിവിവരക്കണക്കനുസരിച്ച് ശക്തവും ഭരണപരമായി ലാഭകരവുമാണ്.
