മോദിയുടെ വിശ്വസ്തരായ ആര്‍കെ സിങ്ങിന്റെയും രാജീവ് ചന്ദ്രശേഖറിന്റെയും മുന്നറിയിപ്പുകള്‍ അവഗണിച്ചു
ഫെബ്രുവരി 8 ന്, ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ധവളപത്രം സർക്കാർ പാർലമെൻ്റിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. ബിജെപി സർക്കാർ അധികാരത്തിലെത്തും മുൻപ് ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ എങ്ങനെയെല്ലാം താറുമാറായി കിടന്നിരുന്നുവെന്ന് കാണിക്കുന്നതായിരുന്നു ആ ധവളപത്രം. കോൺഗ്രസിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുണ്ടായിരുന്ന മുൻ യുപിഎ സർക്കാരിൻ്റെ കാലത്ത് 1.86 ട്രില്യൺ കൽക്കരിപ്പാടം അനുവദിച്ച അഴിമതിയെ കുറിച്ച് പ്രതിപാദിക്കുന്നതിനായി പത്രത്തിന്റെ, ഒരു ഭാഗം തന്നെ മാറ്റിവച്ചിരുന്നു. കൽക്കരി പരിഷ്കരണത്തിലൂടെ കൽക്കരി ലൈസൻസുകൾ പരസ്യമായും മറഞ്ഞിരിക്കുന്ന അജണ്ടകളില്ലാതെയും വിതരണം ചെയ്തുവെന്ന് സർക്കാർ ഉറപ്പു വരുത്തിയാതയും പറയുന്നു. ഈ വിഭവങ്ങളുടെ സുതാര്യമായ വിഹിതം ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട് മോദി സർക്കാർ കൽക്കരി ലൈസൻസിംഗിൽ രാജ്യത്തെ ഇരുട്ടിൽ നിന്ന് വെളിച്ചത്തിലേക്ക് നയിച്ചുവെന്ന് പത്രം അവകാശപ്പെടുന്നു.
കൽക്കരി കുംഭകോണം 2014-ൽ രാജ്യത്തിൻ്റെ മനസ്സാക്ഷിയെ പിടിച്ചുകുലുക്കിയതായി പത്രം പറയുന്നു. 2015-ൽ മോദിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബി.ജെ.പി സർക്കാർ പുതിയ കൽക്കരി ലേലത്തിനും അലോക്കേഷൻ ഭരണത്തിനും തുടക്കം കുറിച്ചു. ആയിരക്കണക്കിന് കോടി വിലമതിക്കുന്ന 200 ലധികം കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകളും 41 ബില്യൺ ടണ്ണിലധികം കൽക്കരിയുമാണ് അക്കാലങ്ങളിൽ സർക്കാർ വിതരണം ചെയ്തത്. ധവളപത്രത്തിൽ സർക്കാർ ഈ അവകാശവാദങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും പുതിയ കൽക്കരി വിതരണ സംവിധാനത്തിലെ പിഴവുകളെ കുറിച്ചുള്ള മുന്നറിയിപ്പ് സർക്കാരിന് ആദ്യം തന്ന ലഭിച്ചിരുന്നതായി റിപ്പോർട്ടേഴ്‌സ് കളക്ടീവ് കണ്ടെത്തി. മോദിയുടെ ഏറ്റവും വിശ്വസ്തരായ നിലവിലെ രണ്ട് കേന്ദ്രമന്ത്രിമാരാണ് ഈ മുന്നറിയിപ്പ് സർക്കാരിന് നൽകിയത്. ഈ മന്ത്രിമാർ പാർലമെൻ്റ് അംഗങ്ങളായി സേവനമനുഷ്ഠിക്കുമ്പോൾ തന്നെയാണ് ആശങ്കകൾ ഉന്നയിച്ചത്, ഒരാൾ ബി.ജെ.പിയുടേതും മറ്റൊരാൾ സ്വതന്ത്രമായും അതിനെ പിന്തുണച്ചു.
ഇന്ത്യയിലെ കൽക്കരി വിതരണം ചെയ്യുന്നതിനായി ഉടനടി സൃഷ്ടിച്ച നിയമങ്ങൾ സ്വകാര്യ കമ്പനികളെ ലേലത്തിൽ കൃത്രിമം കാണിക്കാനും അന്യായമായി നേട്ടങ്ങൾ നേടാനും അനുവദിക്കുമെന്ന് മാത്രമല്ല പൊതുജനങ്ങൾക്ക് വലിയ നഷ്ടം വരുത്താനും ഇടയാക്കുമെന്ന് അവർ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. മുൻ കേന്ദ്ര ധനമന്ത്രി അരുൺ ജെയ്റ്റ്‌ലി, മുൻ കൽക്കരി മന്ത്രി പിയൂഷ് ഗോയൽ എന്നിവർക്ക് ഈ ജാഗ്രതാ നിർദ്ദേശങ്ങൾ രഹസ്യമായി അയച്ചിരുന്നു. കൂടാതെ, പാർലമെൻ്റംഗങ്ങളിലൊരാൾ കത്തിൻ്റെ പകർപ്പ് പ്രധാനമന്ത്രി മോദിക്കും അയച്ചു.
എന്നാൽ ഈ മുന്നറിയിപ്പുകൾ സർക്കാർ മുഖവിലേക്കടുത്തില്ല. പകരം, പുതിയ കൽക്കരി ലേല വ്യവസ്ഥയെ അത് സുതാര്യമാണെന്ന് പരസ്യമായി വാഴ്ത്തി, പുതിയ ചട്ടങ്ങൾക്ക് കീഴിൽ ഡസൻ കണക്കിന് ഖനികൾ അനുവദിക്കുകയും ലേലം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. ഏകദേശം ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം, 2016 ജൂലൈയിൽ, രണ്ട് പാർലമെൻ്റംഗങ്ങളുടെയും മുന്നറിയിപ്പുകൾ ശരിയാണെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടു. കൽക്കരി ലേലം എത്രമാത്രം സംശയാസ്പദമായി മാറിയെന്ന് തെളിയിക്കുന്ന റിപ്പോർട്ട് സർക്കാരിൻ്റെ ഓഡിറ്റർ, കൺട്രോളർ ആൻഡ് ഓഡിറ്റർ ജനറൽ ഓഫ് ഇന്ത്യ (സിഎജി) പാർലമെൻ്റിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. കൽക്കരിപ്പാടം ലേലത്തിൽ കൃത്രിമം കാണിക്കാൻ സ്വകാര്യ കമ്പനികൾ നടത്തുന്ന ഒത്തുകളിയും ലേലത്തിൽ കൃത്രിമം കാണിക്കുന്നതുമായ നിരവധി കേസുകൾ റിപ്പോർട്ട് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.
അപ്പോഴേക്കും, വിവേചനാധികാരം ഉപയോഗിച്ചുകൊണ്ട് ഈ രണ്ട് പാർലമെൻ്റംഗങ്ങളും ആഭ്യന്തര കത്തുകളിലൂടെ സർക്കാരിന് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി, പക്ഷേ അത് പാർലമെൻ്റിലോ പൊതുവേദികളിലോ ഉന്നയിക്കാൻ ഇരുവരും തയ്യാറായിരുന്നില്ല.എന്നാൽ തുടർന്ന് ഇരുവരും കേന്ദ്ര മന്ത്രിമാരായി അവരോധിക്കപെടുകയാണുണ്ടായത്. മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയ രണ്ടു പേരിൽ ഒരാളായ ബി.ജെ.പി.യിൽ നിന്നുള്ള ആർ.കെ സിങ്ങിനെ വൈദ്യുതി മന്ത്രാലയത്തിൻ്റെ ചുമതല ഏൽപ്പിച്ചു, മറ്റൊരു സ്വതന്ത്ര അംഗമായ രാജീവ് ചന്ദ്രശേഖറിനെ ഇലക്ട്രോണിക്സ് ആൻഡ് ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്നോളജി സഹമന്ത്രിയാക്കി.
2015-ൽ, ഖനന അവകാശങ്ങൾക്കായി സർക്കാർ രണ്ട് റൗണ്ട് ലേലങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്നു, ഈ ലേലങ്ങൾ കൺട്രോളർ ആൻഡ് ഓഡിറ്റർ ജനറൽ (സിഎജി) സൂക്ഷ്മമായി പരിശോധിച്ചു. ലേലം ചെയ്ത ഖനികളിൽ ഗണ്യമായ എണ്ണം സ്വകാര്യ കമ്പനികൾക്ക് ഉടനടി ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് ഇതിനകം തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ടെന്ന് സൂക്ഷ്മപരിശോധനയിൽ സിഎജി കണ്ടെത്തി. പേര് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് പോലെ, ഉപയോഗത്തിന് തയ്യാറായ ഖനികൾ ചുരുങ്ങിയ പ്രവർത്തന ചെലവിൽ ഉടനടി ഖനനം ചെയ്യാൻ കഴിയും. സ്വകാര്യ കമ്പനികൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ആവശ്യപ്പെടുന്നത് അവയാണ്, ഈ ഖനികൾക്ക് നല്ല വില ലഭിക്കുമെന്ന് സർക്കാർ കരുതുന്നവയാണ്. സ്വകാര്യ കമ്പനികൾ എങ്ങനെയാണ് ലേലത്തിൽ കൃത്രിമം കാട്ടിയതെന്നും ഏകപക്ഷീയമായ തീരുമാനങ്ങളാൽ മത്സരത്തെ അടിച്ചമർത്തുന്നത് എങ്ങനെയെന്നും കളക്ടീവ് അടുത്തിടെ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു. തുടർന്നുള്ള ഘട്ടങ്ങളിൽ സർക്കാർ അതിൻ്റെ ലേല ചട്ടങ്ങളിൽ മാറ്റം വരുത്തുകയും പിന്നീട് 2020 ൽ ഇത് പൂർണ്ണമായും നവീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും ഇക്കാലയളവിൽ വലിയ അളവിൽ ഇവക്ക് കോട്ടം തട്ടിയിരുന്നു.
സാധ്യമായ പ്രശ്‌നങ്ങളെക്കുറിച്ച് പ്രധാനമന്ത്രിക്കും കേന്ദ്ര സർക്കാരിനും മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയ ഈ രണ്ട് മന്ത്രിമാരുടെ കത്തുകളാണ് റിപ്പോർട്ടേഴ്‌സ് കളക്റ്റീവ് പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്. ബിജെപി അധികാരത്തിലിരുന്ന പത്തുവർഷത്തിനിടെ ഇതാദ്യമായാണ് തങ്ങളുടെ സർക്കാരിലെ അഴിമതിക്കെതിരെ വിശ്വസ്തരും പ്രമുഖരുമായ പാർട്ടി അംഗങ്ങളിൽ നിന്നുതന്നെയുള്ള സുപ്രധാന മുന്നറിയിപ്പുകൾ വെളിച്ചത്ത് വരുന്നത്.
എംപിമാരുടെ മുന്നറിയിപ്പ് തികച്ചും ശരിയാണ്. ഖനികൾ അനുവദിക്കുന്നത് രാജ്യതാത്പര്യത്തിനായിരിക്കണം എന്ന് സുപ്രീം കോടതി വ്യക്തമായി പറഞ്ഞിരുന്നു. ”ആദ്യ രണ്ട് റൗണ്ടുകളിൽ പഴുതുകളുള്ള ഒരു ലേല സമ്പ്രദായത്തിലാണ് സർക്കാർ ഇത് ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചത്,” കൽക്കരി മേഖലയിലെ ഗവേഷകനും ആക്ടിവിസ്റ്റും ആയ വ്യക്തി പറയുന്നു.” ബ്ലോക്കുകളെ വ്യത്യസ്ത വിഭാഗങ്ങളായി തരംതിരിക്കുകയും ലേലം വിളിക്കാൻ കഴിയുന്ന കമ്പനികളുടെ എണ്ണം പരിമിതപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തതോടെ കൽക്കരി ഖനികൾക്ക് ന്യായവില ലഭ്യമാക്കുക എന്ന ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ സ്വന്തം പ്രഖ്യാപിത ലക്ഷ്യം പരാജയപെട്ടു .” രാജീവ് ചന്ദ്രശേഖറിനും ആർകെ സിങ്ങിനും കൽക്കരി മന്ത്രാലയത്തിനും കളക്ടീവ് വിശദമായ അന്വേഷണങ്ങൾ അയച്ചിട്ടുണ്ട്. പ്രതികരണം ലഭിക്കുന്ന പക്ഷം വിവരങ്ങൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കും.
നല്ലതു ചെയ്യാനുള്ള അവസരം ബിജെപി നഷ്ടപ്പെടുത്തി
2014 ഓഗസ്റ്റിൽ, സുപ്രിംകോടതി, ഒരു സുപ്രധാന വിധിയിൽ, 204 കൽക്കരി ഖനികൾ അനുവദിച്ചത് റദ്ദാക്കി. 1993 നും 2011 നും ഇടയിൽ നടത്തിയ ഈ വിഹിതങ്ങൾ “സ്വേച്ഛാപരവും നിയമവിരുദ്ധവുമാണ്” എന്ന് കോടതി കണ്ടെത്തി. ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു സ്‌ക്രീനിംഗ് കമ്മിറ്റിയുടെ ശുപാർശയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ഈ കാലയളവിലെ സർക്കാരുകൾ കമ്പനികൾക്ക് കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾ അനുവദിച്ചിരുന്നു. അനുവദിച്ച കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾക്കായി ന്യായമായ തുക നൽകാമായിരുന്ന അനുയോജ്യമായ ഒരു വാങ്ങുന്നയാളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിന് മത്സരപരമായ ലേലങ്ങളൊന്നും നടത്തിയില്ല. ഈ കാലയളവിൽ, ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു സ്‌ക്രീനിംഗ് കമ്മിറ്റിയുടെ ശിപാർശയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ സർക്കാരുകൾ കമ്പനികൾക്ക് കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾ അനുവദിച്ചിരുന്നു. കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾക്ക് ന്യായവില വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന മികച്ച വാങ്ങുന്നയാളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിന് മത്സരാധിഷ്ഠിത ലേലം നടത്തുന്നതിനുപകരം, തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാൻ സർക്കാർ ഈ സമിതിയെ ആശ്രയിച്ചു.
സർക്കാരിന് കോടികളുടെ നഷ്ടമുണ്ടായതായി സിഎജി അന്ന് കണക്കാക്കിയിരുന്നു. 1.86 ട്രില്യൺ ഈ തെറ്റായ വിനിയോഗ പ്രക്രിയ കാരണം. അതിനർത്ഥം, അത് മത്സരാധിഷ്ഠിതമായി ബ്ലോക്കുകൾ അനുവദിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ, ഗവൺമെൻ്റിന് ഒരു ട്രില്ല്യൺ രൂപയിലധികം വരുമാനം ലഭിക്കുമായിരുന്നു. ബി.ജെ.പി പ്രതിപക്ഷത്തായിരുന്നപ്പോൾ, കൽക്കരി വിതരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള സി.എ.ജി (കൺട്രോളർ ആൻഡ് ഓഡിറ്റർ ജനറൽ) റിപ്പോർട്ടിൻ്റെ പ്രാഥമിക പതിപ്പ് 2012-ൽ മാധ്യമങ്ങൾക്ക് ചോർന്നപ്പോൾ, കോൺഗ്രസ് നേതൃത്വത്തിലുള്ള യുപിഎ II സർക്കാരിനെ അവർ രൂക്ഷമായി വിമർശിച്ചു. കൽക്കരി കുംഭകോണം”, എന്നറിയപ്പെട്ട ഇത് യുപിഎ സർക്കാരിന് വലിയ അഴിമതിയായി മാറി. ഈ അഴിമതി രാഷ്ട്രീയ നേട്ടത്തിനായി ബിജെപി മുതലാക്കി, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമയത്ത് ഇത് ആയുധമാക്കി. 2014ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രകടനപത്രികയിൽ, അധികാരത്തിൽ വന്നാൽ കൽക്കരി അനുവദിക്കുന്നതിന് നീതിയുക്തവും അഴിമതിരഹിതവുമായ സംവിധാനം നടപ്പാക്കുമെന്ന് ബിജെപി വാഗ്ദാനം ചെയ്തിരുന്നു.
ബി.ജെ.പി അധികാരത്തിൽ വന്ന് മൂന്ന് മാസത്തിന് ശേഷമാണ് സുപ്രിം കോടതി വിഷയത്തിൽ സുപ്രധാന വിധി പുറപ്പെടുവിച്ചത്. ഈ വിധിയോടെ, മുൻ പ്രശ്നങ്ങളോ വിവാദങ്ങളോ ഇല്ലാതെ പുതിയ കേന്ദ്രസർക്കാരിന് ഒരു പുതിയ തുടക്കമായി. താമസിയാതെ, കൽക്കരി ഖനികൾക്കുള്ള ലേലം എങ്ങനെ നടത്തണമെന്ന് നിയന്ത്രിക്കുന്ന ഒരു പുതിയ നിയമം സർക്കാർ സൃഷ്ടിക്കാൻ തുടങ്ങി. സുപ്രീം കോടതി വിധി വന്ന് രണ്ട് മാസത്തിന് ശേഷം, 2014 ഒക്ടോബറിൽ, കൽക്കരി മേഖലയെ രൂപപ്പെടുത്തുന്ന ആദ്യത്തെ ഓർഡിനൻസ് സർക്കാർ ഇതിനകം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. 2014 ഡിസംബറിൽ, ഇത് രണ്ടാം ഓർഡിനൻസ് ഉപയോഗിച്ച് മാറ്റി, 2015 ഫെബ്രുവരിയിൽ കൽക്കരി ഖനികളുടെ പ്രത്യേക വ്യവസ്ഥ നിയമം നിലവിൽ വന്നു. ബിജെപി വാഗ്ദാനം ചെയ്ത പ്രകാരം കൽക്കരിപ്പാടങ്ങൾ ലേലം ചെയ്യതു തുടങ്ങാൻ തീരുമാനമായി. എന്നാൽ പുതിയ ലേല പ്രക്രിയയിൽ തന്നെ വലിയ വിടവുകളുണ്ടെന്ന് സിംഗും ചന്ദ്രശേഖറും എഴുതിയ കത്തിൽ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.
സിംഗിൻ്റെ മുൻകൂർ മുന്നറിയിപ്പ്
2014 ഡിസംബറിൽ, രണ്ടാമത്തെ ഓർഡിനൻസ് പാസാക്കുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ്, ബിഹാറിലെ അറായിൽ നിന്ന് ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടിയെ (ബിജെപി) പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന പാർലമെൻ്റ് (എംപി) ആർകെ സിംഗ് നിർദ്ദിഷ്ട നിയമനിർമ്മാണത്തെക്കുറിച്ച് ആശങ്ക ഉന്നയിച്ചു. മുൻ ഇന്ത്യൻ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് സർവീസസ് ഓഫീസറായ സിംഗ് രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് മാറുന്നതിന് മുമ്പ് ബിഹാറിൻ്റെ ആഭ്യന്തര സെക്രട്ടറിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2014ലാണ് അദ്ദേഹം ആദ്യമായി ലോക്‌സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബിജെപി ടിക്കറ്റിൽ മത്സരിച്ചത്. തൻ്റെ ആശങ്കകൾ പാർലമെൻ്റിൽ അറിയിക്കാനാണ് താൻ ആദ്യം പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതെന്നും എന്നാൽ പിന്നീട് തൻ്റെ മുന്നറിയിപ്പ് സർക്കാരുമായി കൂടുതൽ വിവേകത്തോടെ പങ്കിടാൻ തീരുമാനിച്ചെന്നും സിംഗ് കത്തിൽ കുറിക്കുന്നുണ്ട്.
“കൽക്കരി ഓർഡിനൻസുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഞാൻ ഇനിപ്പറയുന്നവ എഴുതിയിരുന്നു, എന്നാൽ ഈ ചോദ്യങ്ങൾ സഭയിൽ ഉന്നയിക്കുന്നതിനുപകരം നിങ്ങൾക്ക് എഴുതുന്നതാണ് നല്ലതെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു,” അദ്ദേഹം അന്നത്തെ ധനമന്ത്രി അരുൺ ജെയ്റ്റ്‌ലിയെ അഭിസംബോധന ചെയ്ത് കൊണ്ട് ആരംഭിച്ച കത്തിൽ പറയുന്നു.
” കൽക്കരി ഖനികൾ സ്വകാര്യ സ്വകാര്യ ഊർജ കമ്പനികൾക്കും സിമൻറ് കമ്പനികൾക്കും കൽക്കരി കമ്പനികൾക്കുമായി മാത്രമായി ലേലം ചെയ്താൽ, മറ്റ് തരത്തിലുള്ള കമ്പനികളെ പങ്കെടുക്കാൻ അനുവദിക്കാതെ, ഈ ഖനികൾക്ക് ലഭിക്കുന്ന വില, ലേലം നടന്നാൽ ലഭിക്കുന്നതിനേക്കാൾ വളരെ കുറവായിരിക്കും ”അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
കൽക്കരി എങ്ങനെ ഉപയോഗിക്കും എന്നതിൻ്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ കൽക്കരി ഖനികളെ പുതിയ നിയമം തരംതിരിച്ചതിനെ കുറിച്ച് സംസാരിക്കുകയായിരുന്നു ആർകെ സിംഗ്. അതായത്, ചില ഖനികൾ വൈദ്യുത നിലയങ്ങൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിനും സിമൻ്റ് നിർമ്മിക്കുന്നതിനും സ്റ്റീൽ ഫാക്ടറികൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതിനും വേണ്ടി നിയുക്തമാക്കിയിരുന്നു. ഈ പ്രത്യേക വ്യവസായങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന കമ്പനികൾക്ക് മാത്രമേ അവരുടെ പ്രത്യേക ഉപയോഗത്തിനായി അനുവദിച്ച കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾക്കായി ലേലം വിളിക്കാൻ അനുവാദമുള്ളൂ. അങ്ങനെയെങ്കിൽ, ഇത് മേൽപ്പറഞ്ഞ സ്വകാര്യ കമ്പനികൾക്ക് വലിയ നേട്ടവും പൊതു ഖജനാവിന് ആനുപാതികമായ നഷ്ടവും നൽകുന്നതിന് തുല്യമാകില്ലേ, എന്നും സിംഗ് ചോദിക്കുന്നുണ്ട്.
ടെണ്ടറുകൾ കുറച്ച് പങ്കാളികൾക്ക് മാത്രമായി പരിമിതപ്പെടുത്തുമ്പോൾ, അത് പലപ്പോഴും കാർട്ടലുകളുടെ രൂപീകരണത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നു, അവിടെ കമ്പനികൾ ഒരുമിച്ച് വില കൃത്രിമം കാണിക്കുകയും ലേലം ചെയ്യുന്ന വിഭവങ്ങളെ കുറച്ചുകാണുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ കൃത്രിമം ആത്യന്തികമായി സർക്കാരിന് വരുമാന നഷ്ടത്തിൽ കലാശിക്കുന്നുവെന്നും ആർകെ സിംഗ് കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
സിങ്ങിൻ്റെ മുന്നറിയിപ്പ് പ്രവചനാത്മകമായിരുന്നു.ലേലം ആരംഭിച്ചപ്പോൾ, സിഎജി ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചതുപോലെ, സർക്കാർ ഏകപക്ഷീയമായി നാല് കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകളുടെ ബിഡ്ഡുകൾ അസാധുവാക്കി. 2017 ജൂലൈയിൽ പാർലമെൻ്റിൽ ഇതേക്കുറിച്ച് സംസാരിച്ച അന്നത്തെ കൽക്കരി മന്ത്രി പിയൂഷ് ഗോയൽ ലേലത്തിൽ എല്ലാം ശരിയല്ലെന്ന് സമ്മതിച്ചു. ലേലത്തിൽ കാർട്ടിലൈസേഷൻ സംബന്ധിച്ച് കുറച്ച് പരാതികൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഗാരെ പാൽമ IV/2 & IV/3, ഗാരെ പാൽമ IV/1, താര എന്നീ 4 കൽക്കരി ഖനികളുടെ കാര്യത്തിൽ അന്തിമ ക്ലോസിംഗ് ബിഡ് വില ന്യായമായ മൂല്യം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നതായി കാണാത്തതിനാൽ, സർക്കാർ ഈ ബിഡ്ഡുകൾ അംഗീകരിച്ചില്ല. ,” പിയൂഷ് ഗോയൽ പറഞ്ഞു. “കാർട്ടലൈസേഷൻ/വില കൃത്രിമത്വം തടയുന്നതിന്, ലേല രൂപകൽപനയിൽ ചെറിയ മാറ്റം വരുത്തിയിട്ടുണ്ട്.”
എന്നാൽ കാർട്ടൽ രൂപീകരണത്തിനും വിലകുറയ്ക്കുന്നതിനുമുള്ള സാധ്യതകൾക്കപ്പുറം കൂടുതൽ ആശങ്കകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ആദ്യ റൗണ്ട് ലേലം നടന്ന് ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം, പതിനൊന്ന് ബ്ലോക്കുകളിലെങ്കിലും ലേലക്കാർക്കിടയിൽ മതിയായ മത്സരമുണ്ടെന്ന് സ്ഥിരീകരിക്കാൻ കഴിയാത്ത പതിനൊന്ന് ബ്ലോക്കുകളിലെങ്കിലും ഒത്തുകളി നടന്നതായി സിഎജി (കൺട്രോളർ ആൻഡ് ഓഡിറ്റർ ജനറൽ) നിരീക്ഷിച്ചു. അതായത്, സർക്കാരിന് ലഭിക്കാവുന്ന ന്യായമായ വരുമാനം ലഭിച്ചില്ലെന്നാണ് സിഎജി നൽകുന്ന സൂചന. ഈ പതിനൊന്ന് കേസുകളിൽ പിയൂഷ് ഗോയൽ പാർലമെൻ്റിൽ സംസാരിച്ച നാല് കേസുകൾ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. ‘അലോട്ട്മെൻ്റ്’, ‘ലിമിറ്റഡ് ടെൻഡർ’ എന്നീ ആശയങ്ങൾ അപകടകരമാണ്, അവ അഴിമതികളിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാം,” സിംഗ് കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾക്കായി ആർക്കൊക്കെ ലേലം വിളിക്കാം എന്നതിലുള്ള നിയന്ത്രണത്തെ “പരിമിതമായ ടെൻഡർ” പരാമർശിക്കുമ്പോൾ, “അലോട്ട്മെൻ്റ്” സുപ്രീം കോടതി റദ്ദാക്കിയ പഴയ ഭരണത്തിലേക്കുള്ള തിരിച്ചുവരവായിരുന്നു. അതായത് “ലിമിറ്റഡ് ടെൻഡർ” എന്നാൽ ചില കമ്പനികൾക്കോ വ്യക്തികൾക്കോ മാത്രമേ കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾക്കായി ലേലം വിളിക്കാൻ കഴിയൂ, അതേസമയം “അലോട്ട്മെൻ്റ്” എന്നത് ഈ കൽക്കരി ബ്ലോക്കുകൾ നിർദ്ദിഷ്ട കക്ഷികൾക്ക് വിട്ടുകൊടുക്കുന്നതിനെ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. കൽക്കരിപ്പാടങ്ങൾ സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള കമ്പനികൾക്ക് ലേലം ചെയ്യാതെ വിട്ടുനൽകാൻ കേന്ദ്ര സർക്കാരിന് അധികാരം നൽകുന്നതാണ് പുതിയ ഭരണം. ഇവിടെയും സിംഗ് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിരുന്നു. റിപ്പോർട്ടേഴ്‌സ് കളക്ടീവ് മുമ്പ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതുപോലെ, സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള കമ്പനികൾ അവരുടെ പേരിൽ ബ്ലോക്ക് ഖനനം ചെയ്യാൻ സ്വകാര്യ കമ്പനികളിൽ ഒപ്പുവച്ചു. ഇത്തരത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കരാറുകൾ നേടിയത് അദാനി ഗ്രൂപ്പാണ്. 2020 മാർച്ചിൽ, മോദിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള PMO തന്നെ ഈ MDO കരാറുകളിൽ ചിലത് “അനുചിതം” എന്ന് ലേബൽ ചെയ്തു. എന്നാൽ സിങ്ങിൻ്റെ ആശങ്കകൾ പതിവുപോലെ തഴയപ്പെട്ടു.
ചന്ദ്രശേഖറും മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി
2015 ഫെബ്രുവരിയിൽ, പുതിയ കൽക്കരി നിയമം പ്രാബല്യത്തിൽ വരുന്നതിന് ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ, രാജീവ് ചന്ദ്രശേഖർ സമാനമായ ഒരു കത്ത് പിയൂഷ് ഗോയലിന് എഴുതി. “പുതിയ കൽക്കരി ഓർഡിനൻസിനെ “തികച്ചും വ്യക്തമല്ല” എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ച ഡൽഹി ഹൈക്കോടതിയുടെ സമീപകാല പരാമർശങ്ങളിലേക്ക് ” ശ്രദ്ധ തിരിച്ചുകൊണ്ടായിരുന്നു അദ്ദേഹം എഴുതിയത്. ലേലം ആരംഭിക്കുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ് കൽക്കരി ബ്ലോക്കിൻ്റെ നിർദ്ദിഷ്ട ഉപയോഗത്തിൽ മാറ്റം വരുത്താനുള്ള സർക്കാർ തീരുമാനത്തിനെതിരെ ജിൻഡാൽ സ്റ്റീൽ ആൻഡ് പവർ ലിമിറ്റഡ് നൽകിയ കേസിൽ കോടതിയുടെ പരാമർശത്തെയാണ് അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചത്. ”നിങ്ങൾ ഓർക്കുന്നുണ്ടെങ്കിൽ, ഇതിനു മുമ്പും ഞാൻ സമാനമായ ആശങ്ക പങ്കുവച്ചിട്ടുണ്ട്. ബിൽ രാജ്യസഭയിൽ അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ, ബില്ലിൻ്റെയും അതിന്റെ ചില നിർണായക വശങ്ങളെ കുറിച്ചും അത് എങ്ങനെ എഴുതിയെന്നതിനെക്കുറിച്ചും അന്നും ഞാൻ ആശങ്കകളും സംശയങ്ങളും പ്രകടിപ്പിച്ചിരുന്നു. ” രാജീവ് പറഞ്ഞു. “ഖേദകരമെന്നു പറയട്ടെ, നിങ്ങൾ അത് അവഗണിക്കുകയാണ് ചെയ്തത് .”
അന്ന് ചന്ദ്രശേഖർ കർണാടകയിൽ നിന്നുള്ള സ്വതന്ത്ര രാജ്യസഭാ എംപിയായിരുന്നു. 2014ലെ ലോക്‌സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അദ്ദേഹം നരേന്ദ്ര മോദിയെ അടുത്ത പ്രധാനമന്ത്രിയായി പരസ്യമായി പിന്തുണച്ചിരുന്നു. 2016 സെപ്റ്റംബറിൽ അദ്ദേഹം എൻഡിഎ കേരള ഘടകത്തിൻ്റെ തലവനായി ചുമതലയേറ്റു. 2020-ഓടെ അദ്ദേഹം ബി.ജെ.പിയുടെ ദേശീയ വക്താവായി മാറുകയും 2021-ൽ മോദി സർക്കാരിൻ്റെ മന്ത്രിസഭയിൽ ഇടംനേടുകയും ഇലക്ട്രോണിക്സ് ആൻഡ് ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്നോളജി സഹമന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്തു.
2ജി, കൽക്കരി, ഇരുമ്പയിര് തുടങ്ങിയ പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്തിരുന്ന മുൻ സർക്കാരുകളിലെ നിരവധി വിവാദങ്ങളെയും കുംഭകോണങ്ങളെയും കുറിച്ച് ഇന്ത്യക്കാർക്ക് നല്ല ബോധ്യമുണ്ടെന്ന് ചന്ദ്രശേഖർ തൻ്റെ കത്തിൽ ഗോയലിനെ ഓർമ്മിപ്പിച്ചിരുന്നു. ഇതിൽ മാറ്റം കൊണ്ടുവരുമെന്ന ബി.ജെ.പി പ്രകടനപത്രികയിലെ വാഗ്‌ദാനത്തെയും അദ്ദേഹം കത്തിൽ ഓർമിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. വേഗത്തിലും ശ്രദ്ധാപൂർവം പരിഗണിക്കാതെയും ദ്രുതഗതിയിലായിരുന്നു ഓർഡിനൻസിന്റെ ഡ്രാഫ്റ്റിംഗ് എന്നും രാജീവ് പറയുന്നുണ്ട്. ”പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുകയെന്ന നിർണായക പ്രശ്നത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൻ്റെ നയത്തിൻ്റെയും സമീപനത്തിന്റെയും ആദ്യ പ്രസ്താവനയാണ് ബില്ല്.” എന്നും അദ്ദേഹം പറയുന്നു. ” പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ സർക്കാർ എങ്ങനെ കൈകാര്യം ചെയ്യണം എന്ന മാനദണ്ഡത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ലായി മാറുന്നതിനുപകരം, ന്യായമായ ലേലത്തിൻ്റെ വിഷയത്തിൽ ഉൾപ്പെടെ ബില്ലിനെ പലരും ഒരു വിട്ടുവീഴ്ചയായാണ് പരക്കെ കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്.
കൽക്കരി മേഖലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നിരവധി സുപ്രധാന കാര്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് അവർ മുമ്പ് സംസാരിച്ചിരുന്നതായി ചന്ദ്രശേഖർ ഗോയലിനെ ഓർമ്മിപ്പിച്ചു. ”കൽക്കരി വ്യവസായത്തിന് മേൽനോട്ടം വഹിക്കുന്നതിന് സ്വതന്ത്രമായ നിയന്ത്രണത്തിൻ്റെ ആവശ്യകത, കൽക്കരിയുടെ ലേലങ്ങൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ ന്യായവും സുതാര്യവുമാണെന്ന് ഉറപ്പുവരുത്തുക, പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണവും സമീപവാസികളുടെ ക്ഷേമവും സംബന്ധിച്ച് ഖനികൾക്കുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം” തുടങ്ങിയവ ഇരുവരും മുമ്പ് സംസാരിച്ചിരുന്നതായി ചന്ദ്രശേഖർ ഗോയലിനെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്.
കൽക്കരി മന്ത്രാലയത്തിൻ്റെ ന്യായീകരണം
കൽക്കരി ലേലത്തിൻ്റെ ആദ്യ റൗണ്ട് പൂർത്തിയായതിന് ശേഷം 2015 സെപ്റ്റംബറിൽ പിയൂഷ് ഗോയൽ രണ്ട് കത്തുകൾക്ക് മറുപടി നൽകി. പുതിയ നിയമപ്രകാരം ആസൂത്രണം ചെയ്തിട്ടുള്ള ലേല സമ്പ്രദായം സുതാര്യമാണെന്ന് രണ്ട് കത്തും വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു. ആർ കെ സിങ്ങിന് നൽകിയ മറുപടിയിൽ, രണ്ട് ഘട്ടങ്ങളുള്ള ലേലം എങ്ങനെ പ്രവർത്തിക്കുമെന്ന് അദ്ദേഹം ആദ്യം വിശദീകരിച്ചു. ടെക്നിക്കൽ റൗണ്ട് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ആദ്യത്തേത്, ലേലക്കാരെ റാങ്ക് ചെയ്യും, കൂടാതെ എല്ലാ ലേലക്കാരിൽ ഏറ്റവും മികച്ച അഞ്ച് അല്ലെങ്കിൽ 50%, ഏതാണ് ഉയർന്നത്, സാമ്പത്തിക റൗണ്ടിലേക്ക് പോകും. ഈ റൗണ്ടിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ലേലം ചെയ്യുന്നയാൾ ബ്ലോക്ക് സ്വന്തമാക്കും. ഈ പ്രക്രിയ, “കൽക്കരി ഖനിയുടെ കാർട്ടൽ രൂപീകരണത്തിനും വിലകുറച്ചു കാണിക്കുന്നതിനുമുള്ള സാധ്യത ഒഴിവാക്കിയിരിക്കുന്നു” എന്ന് ഗോയൽ അവകാശപ്പെടുന്നുണ്ട്. കമ്പനികൾ ഒരു കാർട്ടൽ രൂപീകരിച്ചിരിക്കാമെന്നും ലേലങ്ങൾ വിലകുറച്ച് സംശയിച്ചതിനാൽ മന്ത്രാലയം യഥാർത്ഥത്തിൽ രണ്ട് ബ്ലോക്കുകളുടെ ബിഡ്ഡുകൾ റദ്ദാക്കിയിരിക്കെയാണ്, ലേല സമ്പ്രദായത്തിൻ്റെ സുതാര്യത ഉറപ്പുനൽകുന്ന പിയൂഷ് ഗോയലിൻ്റെ പ്രസ്താവന.
ചന്ദ്രശേഖറിന് നൽകിയ മറുപടിയിൽ, ലേലങ്ങൾ സുതാര്യവും നീതിയുക്തവുമാകുമെന്ന് ഗോയൽ ഉറപ്പിച്ചു പറയുന്നുണ്ട്. “പ്രക്രിയ സുതാര്യമായി നിലനിർത്തുന്നതിന്, കൽക്കരി ഖനികളുടെയും ബ്ലോക്കുകളുടെയും ലേലം ഒരു ഇലക്ട്രോണിക് പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൽ ഇ-ലേല രീതിയിലൂടെ നടത്തുന്നു,” അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. ഗോയലിൻ്റെയും സർക്കാരിൻ്റെയും സുതാര്യതയുടെ അവകാശവാദങ്ങൾ തെറ്റാണെന്ന് തെളിയിക്കുന്നതാണ് പിന്നീട് വന്ന സിഎജി റിപ്പോർട്ടും മാധ്യമങ്ങളിൽ വന്ന മറ്റ് റിപ്പോർട്ടുകളും. പതിനൊന്ന് കേസുകളിൽ ന്യായമായ മത്സരം ഉണ്ടെന്ന് ഉറപ്പിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് സിഎജി അതിൻ്റെ റിപ്പോർട്ടിൽ വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു. ഒരേ ഖനിക്കായി ലേലം വിളിക്കുന്ന ഒന്നിലധികം കമ്പനികൾ ഒരേ മാതൃ കമ്പനിയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതോ അല്ലെങ്കിൽ ഒരേ സംയുക്ത സംരംഭത്തിൻ്റെ ഭാഗമായതോ ആയതിനാലാണ് ഈ അനിശ്ചിതത്വം ഉടലെടുത്തത്.
ഈ അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് ആദ്യം പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത് റിപ്പോർട്ടേഴ്‌സ് കളക്റ്റീവാണ്. ഇതിന്റെ സ്വതന്ത്ര മലയാള പരിഭാഷയാണ് അഴിമുഖം പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നത്.
